Zajmując się czy to zawodowo, czy hobbystycznie szeroko pojętą elektroniką albo elektryką trzeba posiadać kilka narzędzi i urządzeń, które są po prostu niezbędne. Do takich można między innymi zaliczyć multimetr, urządzenie to jest jednym z najczęściej wybieranych przyrządów pomiarowych. Zależnie od możliwości i zakresu funkcjonalnego multimetrem można mierzyć prąd, napięcie, rezystancję, pojemność i wiele innych wielkości fizycznych. Bez niego diagnozowanie usterek w instalacjach czy sprzęcie elektrycznym i elektronicznym byłaby znacznie utrudnione, a niekiedy wręcz niemożliwe. Multimetry są dostępne w szerokim zakresie cenowym i funkcjonalnym. Osobom mniej zorientowanym w temacie wybór dobrego multrimetru może na początku sprawić trochę problemów, zwłaszcza że często kupując taki sprzęt można jeszcze nie wiedzieć, co dokładnie będzie potrzebne. Poniższy poradnik przedstawia najważniejsze informacje o multimetrach oraz porady związane z ich wyborem, warto się z nim zapoznać, żeby jak najlepiej dobrać urządzenie do swoich potrzeb.
Po co multimetr?
Na początku warto sobie odpowiedzieć, komu i po co w ogóle multimetr będzie potrzebny. Jak się okazuje, możliwości zastosowania tego urządzenia są bardzo szerokie, nie ograniczają się jedynie do zawodowych i amatorskich elektroników i elektryków. Multimetry faktycznie w pierwszej chwili będą się kojarzyły większości osób z pełnym układów scalonych warsztatem, ale za ich pomocą można mierzyć chociażby napięcie w gniazdkach, sprawdzać stan naładowania baterii czy weryfikować stan przewodów.
- Prosty multimetr uniwersalny – Przyda się w praktycznie każdym domu, nawet podstawowe funkcjonalności, takie jak pomiar napięcia stałego i zmiennego, prądu oraz oporu pozwolą na szybką diagnostykę usterek czy kontrolę stanu instalacji.
- Multimetr profesjonalny – Dobre profesjonalne multimetry przeznaczone są dla osób, które mają większe oczekiwania, czy to pod względem dokładności, czy dostępnych funkcji. Urządzenia z tej grupy są droższe, ale też i znacznie więcej potrafią, przeznaczone będą dla osób zawodowo zajmujących się elektroniką czy zaawansowanych hobbystów.
- Multimetr samochodowy – Jak się okazuje, multimetry niejednokrotnie będą też niezastąpione przy problemach z akumulatorem. Mierząc poziom napięcia czy prąd ładowania można w prosty sposób zdiagnozować, co jest powodem szybkiego rozładowania.
Podstawowe rodzaje multimetrów
Multimetry są dostępne w kilku różnych rodzajach, od modeli analogowych po bardzo zaawansowane urządzenia cyfrowe. Każda grupa multimetrów posiada swoje zalety i wady, krótka charakterystyka poszczególnych rodzajów została przedstawiona poniżej.
Multimetr analogowy
Pierwszymi urządzeniami do pomiarów wartości elektrycznych były multimetry analogowe. Jak się okazuje, dzisiaj nadal w niektórych zastosowaniach świetnie się one sprawdzają, lepiej niż powszechne multimetry cyfrowe. W multimetrach analogowych do prezentacji wyników pomiaru wykorzystywana jest wskazówka oraz skala z naniesionymi podziałkami. Pod działaniem napięcia lub prądu wskazówka wychyla się, a stopień tego wychylenia informuje o mieszonej wartości. Za pomocą dobrego multimetru analogowego można zmierzyć stały i zmienny prąd oraz napięcie, rezystancję, a w niektórych modelach także dodatkowe wielkości, takie jak na przykład wzmocnienie prądowe tranzystorów bipolarnych.
Multimetr cyfrowy
Najpopularniejszą obecnie grupę multimetrów stanowią multimetry cyfrowe. Badanie nimi polega na ręcznym ustawieniu za pomocą pokrętła rodzaju mierzonej wartości i zakresu, oraz odpowiednim przyłożeniu dwóch czujników do badanego elementu. Wyniki pomiaru są prezentowane na cyfrowym wyświetlaczu, dzięki czemu nie ma problemów z ich niewłaściwą interpretacją. Proste urządzenia z tej grupy poza prądem, napięciem i oporem mogą też mierzyć pojemność kondensatorów czy testować diody i tranzystory, profesjonalny multimetr cyfrowy będzie posiadał dużo więcej funkcjonalności.
Multimetr automatyczny
W klasycznych multimetrach cyfrowych wyboru zakresu mierzonej wartości dokonuje się ręcznie, ustawiając odpowiednio pokrętło. Multimetr automatyczny po rozpoczęciu pomiaru analizuje sygnał, a następnie automatycznie dobiera zakres pomiarowy do tego, co wykrył. Taka funkcjonalność jest przydatna z tego powodu, że w klasycznych modelach niewłaściwe ustawienia mogą spowodować przepalenie bezpiecznika, natomiast w modelach automatycznych wszystkim zajmuje się elektronika sterująca.
Ranking TOP 20
Najlepsze produkty: Multimetry - Ranking i Opinie 2024
1. Uni-T Profesjonalny miernik uniwersalny UT55 MIE0018
2. Miernik multimetr uniwersalny Rebel RB-830 hFE
3. UNI-T UNI T miernik stacjonarny UT801
Najtańsze produkty: Multimetry - Ranking i Opinie 2024
1. Cyfrowy Miernik Prądu Multimetr Igłowy Lcd
2. Miernik multimetr uniwersalny Rebel RB-830 hFE
3. Miernik Multimetr Cęgowy Cyfrowy Elektroniczny Lcd
Porównanie TOP 3
| Uni-T Profesjonalny miernik uniwersalny UT55 MIE0018 | Miernik multimetr uniwersalny Rebel RB-830 hFE | UNI-T UNI T miernik stacjonarny UT801 | |
|---|---|---|---|
| Cena | |||
| Producent | Uni-T | Rebel Tools | Uni-T |
Jaki multimetr wybrać?
Aby jak najlepiej dopasować multimetr do swoich potrzeb, należy zwrócić uwagę na kilka aspektów. Nie zawsze najdroższe i najbardziej rozbudowane przyrządy będą najlepsze – czasami w zupełności wystarczy prosta, dokładna i niezawodna konstrukcja.
Mierzone wartości
Podstawowymi wartościami, z którymi powinien sobie radzić każdy multimetr, są napięcie stałe, napięcie zmienne, natężenie prądu stałego oraz opór elektryczny. Ważne są też zakresy pomiarowe, niezbędne minimum to 600V dla napięcia stałego i zmiennego, 10A dla prądu stałego oraz 2MΩ dla oporu. Jeśli urządzenie będzie miało te zakresy niższe, to nie warto sobie nim zawracać głowy, a duża liczba modeli ma jeszcze większe możliwości. Bardziej profesjonalne multimetry mogą też mierzyć pojemności kondensatorów, częstotliwość sygnałów, temperaturę, impedancję czy zawartość harmonicznych. Przydatną funkcjonalnością jest możliwość zapisu pomiarów, co pozwala później na ich prezentację w formie statystyk.
Multimetr z sondami
Posiada dwie sondy, z jednej strony zakończone końcówkami pomiarowymi, a z drugiej wtykami służącymi do podłączenia do urządzenia. Gniazd w multimetrze, zależnie od modelu, jest dwa lub więcej, w tym drugim przypadku różne pomiary wykonuje się przy różnym podłączeniu sond. Wybierając multimetr warto sprawdzić, jaką izolację posiadają przewody, oraz jakie są długie, żeby nie ograniczały w czasie pracy. Przy niektórych pomiarach przydatne mogą też być krokodylki.
Multimetr cęgowy
W przypadku klasycznych multimetrów niektóre pomiary, na przykład prądu, wymagają przerwania obwodu, co jest mało praktyczne. W takim przypadku świetnie się sprawdzi dobry multimetr cęgowy, wyposażony w specjalne szczypce, służące do oplecenia sprawdzanych przewodów. Takie pomiary są bezinwazyjne, wykorzystuje się w nich zjawisko indukcji.
Dokładność pomiaru
Wszystkie wykonywane pomiary mają swoją dokładność, co oznacza, że otrzymany wynik może się w jakimś stopniu różnić od rzeczywistego. Jeśli chodzi o ten parametr, to zasada jest bardzo prosta – im lepszy, a tym samym droższy miernik, tym jego dokładność powinna być większa. Producenci najczęściej podają w specyfikacji dokładności pomiarów dla różnych wartości i zakresów, są one podawane w procentach, z uwzględnieniem wartości najmniej znaczącej cyfry. W amatorskich zastosowaniach standardowe dokładności powinny bez problemów wystarczyć, jeśli ktoś jednak potrzebuje miernika do bardziej zaawansowanych pomiarów, to powinien się dokładniej przyjrzeć specyfikacji urządzenia przed zakupem.
Zabezpieczenia
Ponieważ multimetry mierzą różne parametry, to z powodu niedoświadczenia czy roztargnienia można się pomylić przy ustawianiu mierzonej wartości. Może to poskutkować uszkodzeniem sprzętu, a w skrajnych przypadkach nawet jego wybuchem. Dlatego bardzo ważne jest, czy w ogóle, a jeśli tak to jakie zabezpieczenia posiada dany multimetr. Podstawową ochroną powinien być przynajmniej jeden bezpiecznik, w lepszych modelach będzie ich więcej. Przy przekroczeniu maksymalnego zakresu lub błędnego ustawienia bezpieczniki powinny ochronić przed poważnymi konsekwencjami. Warto też sprawdzić, szczególnie jeśli zamierza się pracować z wyższymi napięciami, stopień ochrony przed przepięciami. Takich stopni jest cztery ( CAT I – CAT IV ), im będzie on wyższy, tym lepiej.
Dodatkowe funkcjonalności
Mierniki mogą posiadać liczne dodatkowe funkcjonalności, które mogą albo poprawić wygodę użytkowania, albo wpłynąć na dokładność pomiaru. Na pewno przydatne będzie podświetlenie ekranu, chociażby do pomiarów w piwnicy czy samochodzie, a także funkcja HOLD, umożliwiająca „zamrożenie” zmierzonej wartości na wyświetlaczu. Nowoczesny multimetr cyfrowy może być wyposażony w zapisywanie danych, co w połączeniu z dostarczonym oprogramowaniem umożliwia szybką i sprawną analizę ewentualnych problemów. Bardzo przydatna jest funkcja bezdotykowego wykrywania napięcia, zwiększa ona bezpieczeństwo użytkowania, ale też pozwala wykryć ukryte na przykład pod tynkiem aktywne przewody.
Koszty użytkowania
Profesjonalny, dobry multimetr cyfrowy to inwestycja na wiele lat. Urządzenia te nie starzeją się technologicznie, więc przy odpowiednim użytkowaniu mogą naprawdę długo służyć. Całkowity koszt użytkowania to jednak nie tylko sam zakup miernika, ale też późniejsze naprawy, uzyskanie wsparcia technicznego czy kalibracja. W przypadku sprzętu z dolnej półki ewentualne uszkodzenia najczęściej nie są naprawiane – jeśli stało się to w okresie gwarancji i zostanie ona uwzględniona, to miernik się wymienia, w przeciwnym wypadku trzeba kupić nowy. Przy droższych multimetrach, pochodzących od sprawdzonych producentów, klienci mogą liczyć na większe wsparcie, łącznie z możliwością napraw przy niektórych awariach. Dlatego niejednokrotnie lepiej jest zrezygnować z niektórych funkcjonalności, ale w zamian dostać bezpieczeństwo i pewność użytkowania.
Wytrzymałość
Multimetry są używane w różnych warunkach, więc mogą się zdarzyć ich upadki czy przygniecenia. Dlatego warto zwrócić uwagę na wytrzymałość obudowy, oraz to, z jakich materiałów została ona wykonana. Dobre multimetry cyfrowe mają specjalne wzmocnienia, chroniące przed przypadkowym uszkodzeniem, w tańszych modelach obudowa może być wykonana z mało trwałego tworzywa. Bardzo polecany jest pokrowiec – pozwoli on na bezpieczne transportowanie miernika.
Jak używać multimetru?
Pozornie używanie multimetru wydaje się proste, jak się jednak okazuje, nawet osobom z doświadczeniem zdarzają się przy tym błędy. Najważniejszą sprawą jest prawidłowe ustawienie mierzonej wartości. O ile przy niektórych pomyłkach nic się nie stanie, po prostu multimetr nic nie pokaże, to już pomiar wysokiego napięcia przy złych ustawieniach może się skończyć bardzo poważnie. Jeśli urządzenie nie ma automatycznego doboru zakresów, to trzeba też pokrętłem ręcznie ustawić odpowiedni zakres, żeby uzyskać jak najdokładniejszy wynik. Ustawiając miernik trzeba też zwrócić uwagę na podpięcie sond – różne pomiary wymagają bowiem ich różnej konfiguracji. Podczas samego mierzenia trzeba uważać na to, w jaki sposób przykłada się sondy. Jest to ważne dla bezpieczeństwa operatora, ale też i sprawdzanego sprzętu czy instalacji – przypadkowe zwarcie z powodu nieuwagi może bowiem doprowadzić do poważnej usterki.
Ile kosztuje dobry sprzęt?
Najtańsze multimetry można kupić nawet za kilkanaście złotych, jednak powinny być one użytkowane z pewną ostrożnością. Wynika to z ich słabej jakości wykonania. O ile upadek z wysokości poskutkuje jedynie zepsuciem urządzenia, to cienka izolacja i kiepski montaż sond może się nawet skończyć poważnym porażeniem w czasie pomiarów. W okolicach 40-50 złotych można już znaleźć modele, które nadają się do czegoś więcej niż tylko sprawdzania baterii, z tym że przed ich zakupem trzeba je dokładnie obejrzeć i ewentualnie poszukać opinii innych użytkowników.
Kwota 100 złotych pozwoli już na zakup multimetru uniwersalnego, który z powodzeniem sprawdzi się zarówno w pracach amatorskich, jak też w wielu profesjonalnych zastosowaniach. Przy takich cenach można już liczyć na wysoką jakość wykonania i dokładność pomiarów, a także na funkcjonalności wykraczające poza minimum, na przykład pojemnościomierz czy termometr. Urządzenia z tej grupy często wyposażone są automatyczną zmianę zakresów pomiarowych, można też znaleźć dobre modele cięgowe.
Zwiększając swój budżet na zakup sprzętu rosną też możliwości wyboru. Za 200-300 złotych można już kupić w pełni profesjonalny sprzęt dobrego producenta, który z powodzeniem posłuży przez wiele lat. Urządzenia z tego przedziału cenowego posiadają liczne funkcjonalności, niedostępne w tańszych modelach. Standardem będzie już pełna automatyzacja zmiany zakresów, duża liczba dodatkowych możliwości, a także wewnętrzna pamięć, z możliwością zapamiętywania pomiarów.
UNI-T UNI T cyfrowy miernik uniwersalny UT58C: Polecam produkt w 100% do zastosowań domowych i nie tylko.
LECHPOL Miernik uniwersalny UT 107 UNI-TECH MIE0090: Wszystko działa. Jest OK.
Dobry prosty multimetr uniwersalny może kosztować poniżej 100 zł i dla osób „początkujących” nazwijmy to tak, jest wystarczających. Tak naprawdę w większości prac domowych w ogóle nie potrzebujemy tego sprzętu, więc nie zawsze też jest to zakup konieczny.
Dokładnie tak!!! Nie ma co przepłacać! Na Allegro można dorwać bardzo tanio dobry multimetr i nie ma się co zastanawiać. W większości na codzień nie korzystamy z takich sprzętów. A jak ktoś korzysta to już wie co kupić i wyda więcej pieniędzy.
Dobry multimetr kupiłem ostatnio w sklepie online. Przypadkowo wpadł mi w oczy i się zdecydowałem. Nie korzystam jakoś szczególnie często, ale kompletuje garaż i myślę, może jednak. Wybrałem miernik Neo. Myślę, że jak na moje potrzebny to spoko, za taką cenę. Około 100 zł.
Jestem amatorem, więc nie potrzebuję sprzętu nie wiadomo jakiej jakości, ale zdecydowałem się na zakup multimetru do około 100 zł. Na pewno jest to wtedy bardziej precyzyjne i aparatura pomiarowa jest skuteczniejsza i bardziej precyzyjna.
Nawet w Lidlu w normalnej cenie można go kupić za około 60 zł. I będzie to sprzęt dobry. Ale tak naprawdę, do pracy, przy ciągłym albo częstym stosowaniu – dobry Multimetr polecam kupić nieco lepszej jakości i wyższej cenie.